- Prof Dr NECDET ŞÜKRÜ ALTUN
- Omurga Cerrahisi / Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
ŞAVŞAT EVLERİ
DOSYALAR'da OBJEKTİFİM dosyası içinde
DİRSEK VE ÇEVRESİ KIRIKLARI
DİRSEK ÇEVRESİ KIRIKLARI
Prof. Dr. Necdet Altun
Çocuk kırıklarının yarıdan fazlası bu bölgede görülür. Dirsek eklemi hareketsizlikte en erken sertlik görülen eklemlerden biridir. Bu nedenle uzun süre tespit yapılmamalıdır. Radyolojik olarak belirgin kal oluşumunu beklemeden erkenden aktif hareketlere başlanılmalıdır.SUPRAKONDİLER KIRIKLAR
Dirsek çevresi kırıklarının yaklaşık %70’ini oluşturur. Dirsek ekstansiyonda iken açık el üzerine düşme sonucunda dolaylı zorlama ile kırık oluşabilir. Suprakondiler kırıkların %90’ı bu tiptir. Dirsek fleksiyonda iken dirsek üzerine düşme şeklindeki dolaysız zorlama ile kırık daha az görülür.Sınıflandırma:
- Ekstansiyon tipi: İndirekt zorlama ile oluşur. Triseps’ in etkisi ile distal parça arkaya ve yukarıya doğru çekilir. Proksimal parça ise biseps etkisi ile aşağıda ve önde bulunur. Kaymış kırık uçları nedeni ile brakiyal arter ve median sinir zedelenebilir.
- Fleksiyon tipi: Direkt zorlama ile olur. Alt parça öne doğru kaymıştır.
Klinik ve tanı:
Dirsekte giderek artan şişlik, şekil bozukluğu, kolda kısalık, patolojik hareket vardır. Aşırı ödem nedeniyle beslenme bozukluğuna bağlı ciltte büller ortaya çıkabilir. Dirsekte gelişen aşırı şişliğe veya kırık uçlarının yapmış olduğu basıya bağlı distalde dolaşım bozukluğu gelişebilir. Bu durum ön kolda gelişecek olan kompartman sendromunun nedenidir. Böyle bir kompartman sendromu sonucunda, suprakondiler kırıkların en önemli komplikasyonlarından biri olan Volkmann’ ın iskemik kontraktürü gelişir. İki yönlü dirsek radyografisi tanı için yeterlidir.Tedavi:
Konservatif tedavi:- Kaymamış veya az kaymış kırıklarda: Dirsek 90 derecede, ön kol supinasyonda posterior uzun kol alçı atel tespiti yapılır. Çocuklarda genellikle 3 haftalık tespit yeterli olur.
- Kaymış kırıklarda:
- Kapalı redüksiyon.
- Traksiyon ile redüksiyon: Dirsekteki şişliğin çok olduğu durumlarda, kol baş üstüde olekranondan iskelet traksiyonu yapılarak redüksiyon elde edilmeye çalışılır. Redüksiyon olursa, atel tespitine geçilerek 4 hafta kadar tutulur.
Cerrahi Tedavi:
- Kapalı yöntemler ile redükte edilemeyen kırıklar.
- Nörovasküler bası olan kırıklar cerrahi olarak tedavi edilirler.
Açık redüksiyon uygulandıktan sonra, çocuklarda çapraz ince çivi ile tespit yapılır, yaklaşık 4 hafta sonra kaynama görülünce çiviler çıkartılarak dirsekte hareket egzersizlerine geçilir. Erişkinlerde ise internal tespit düz veya “Y” şeklindeki plaklar ile yapılır.
Komplikasyonlar:- Brakial arter yaralanması,
- Median sinir yaralanması,
- Ulnar sinir yaralanması,
- Kompartman sendromu,
- Volkmann’ ın iskemik kontraktürü,
- Miyozitis ossifikans.
- Eklem sertliği.
TRANSKONDİLER KIRIKLAR
Suprakondiler kırıklara göre biraz daha distalde kalan, her iki kondilden de tansvers geçen, intrakapsüler kırıklardır. Daha çok yaşlılarda, osteoporotik hastalarda görülür. Suprakondiler humerus kırıklarında olduğu gibi, ekstansiyon ve fleksiyon tipi vardır.İNTERKONDİLER KIRIKLAR
Kırık çizgisi, iki kondil arasında vertikal olarak bulunur. “T” veya “Y” şeklinde olabilir. Dirsekte genel kırık belirti ve bulguları vardır. Ayrılmamış kırıklarda, uzun kol alçı tespiti uygulanır, ayrılmış kırıklarda ise açık redüksiyon, internal fiksasyon yapılır.
DIŞ KONDİL KIRIKLARI
Önkol ekstansör adale grubunun çekmesine bağlı kopma kırığı şeklinde oluşabileceği gibi, dirsekteki valgus zorlamasına bağlı radius başının sıkıştırması sonucunda da oluşabilir. Çoğunlukla, 3-5 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Kırık oluştuktan sonra kırık parça çoğunlukla deplase olur ve döner, bu nedenle kapalı redüksiyonu kolay değildir. Açık redüksiyon ve kirshner telleri ile internal fiksasyon yapılır.Çocuklarda lateralde epifiz plağının erken kapanmasına neden olacağı için zamanla kubitus valgus gelişir. Bu durumda ulnar sinir aşırı gerileceği için ulnar nörit ortaya çıkar.
İÇ KONDİL KIRIKLRI
Çoğunlukla ön kol fleksör adale grubunun çekmesine bağlı olarak oluşur. Genellikle çocuklarda görülür. Yakın komşuluk nedeniyle, ulnar sinirde lezyon meydana gelebilir. Açık redüksiyon yapıldıktan sonra kirshner telleri ile fiksasyon yapılır. Çocuklarda, medialde epifiz plağının erken kapanmasına neden olacağı için, kubitus varus gelişir.
OLEKRANON KIRIKLARI
Dolaylı zorlama ile dirsekte zorlamalı feksiyon hereketi sırasında trisepsin çekmesine bağlı olarak kopma kırığı şeklinde veya dolaysız zorlama ile dirsek üzerine düşme sonucunda oluşabilir.
Klinik ve tanı:
Dolaylı kırıklarda kırık çizgisi transverstir, proksimal parça, triseps’in çekmesi ile yukarıya doğru yer değiştirmiştir. Bu durumda kırık bölgesinde basamak bulgusu alınabilir. Ekstansör mekanizma bozulduğu için dirsek ekstansiyonu yapılamaz. Dolaysız kırıklar ise parçalıdır, çoğunlukla açık kırık şeklindedir. Tedavi:
Konservatif Tedavi: Kırık parça kaymamış veya RADİUS BAŞI VE BOYNU KIRIKLARI
Radius başı ve boynu kırığı, dolaylı zorlama ile dirsek ekstansiyonda iken el üzerine düşmekle oluşabilir. Bu durumda, radius başı, humerusun kapitellum’u tarafından sıkıştırılarak kırılır veya dolaysız olarak dirsek üzerine düşmekle kırılabilir.
ÜÇ KIZ KARDEŞTEN ÖZÜR DİLEMEK
DOSYALAR'da OBJEKTİFİM dosyasında